ပဋ္ဌာန်း

ပစ္စယနိဒ္ဒေသပါဠိ+အနက်+အဓိပ္ပါယ်

၁။ ဟေတုပစ္စယောတိ

ဟေတူ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော။

ဟေတုပစ္စည်း ဟူသည်ကား
လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟ၊ အလောဘ၊ အဒေါသ၊ အမောဟ တည်းဟူသော ဟိတ်(၆)ပါး ပစ္စည်းတရားတို့သည်၊ ဟိတ် (၆)ပါး နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊ စိတ်၊ စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း၊ ထိုဟိတ် (၆)ပါး ကြောင်းဖြစ်ကုန်သော၊ စိတ္တဇရုပ် ပဋိသန္ဓေ ကမ္မဇရုပ်တို့အား၎င်း အကြောင်းမူလ ဟေတုပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။
ဟေတူ = လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟ၊ အလောဘ၊ အဒေါသ၊ အမောဟ တည်းဟူသော ဟိတ်(၆)ပါး ပစ္စည်းတရားတို့သည်
ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနံ = ဟိတ် (၆)ပါး နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
ဓမ္မာနံ = စိတ်*၊ စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
တံသမဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထိုဟိတ် (၆)ပါး ကြောင်းဖြစ်ကုန်သော
ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ် ပဋိသန္ဓေ ကမ္မဇရုပ်တို့အား၎င်း
ဟေတုပစ္စယေန = အကြောင်းမူလ ဟေတုပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။
မှတ်ချက်။ စိတ်* (သဟိတ် စိတ် ၇၁ ပါး (အဟိတ်စိတ် မပါ ၈၉-၁၈))
ညောင်ပင် အစရှိသည်တို့၏ အမြစ်သည် ထိုသစ်ပင်တို့အား ပင်စည်ပြန့်ပွားခြင်း၏ အကြောင်းအဖြစ် ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ လောဘ၊ဒေါသ၊မောဟာ အဒေါသ၊အလောဘ၊အမောဟ အားဖြင့်ခြောက်ပါးသော ဟိတ်တရားတို့၏ သဟဇာတ် သမ္ပယုတ်ဖြစ်သော ခန္ဓာငါးပါး၊ ရုပ်နာမ်တရားတို့အား စည်ပင်ပြန့်ပွားကြောင်း၏ အဖြစ်ဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းလက္ခဏာရှိသော ဟေတုပစ္စည်း။

၂။ အာရမ္မဏပစ္စယောတိ

ရူပါယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
သဒ္ဒါယတနံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဂန္ဓာယတနံ ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
ရသာယတနံ ဇိဝှာဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
ရူပါယတနံ သဒ္ဒါယတနံ ဂန္ဓာယတနံ ရသာယတနံ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။
ယံ ယံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ ယေ ယေ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ၊ တေ တေ ဓမ္မာ တေသံ တေသံ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော။

-ရူပါယတနံ = ရူပါရုံ အဆင်းဓါတ်သည်၊
-စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ်(စက္ခုဝိညာဏဓါတ်)အား ၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမြင်သိစိတ်(စက္ခုဝိညာဏဓါတ်) နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား (၇)ပါး တို့အား၎င်း
-အာရမ္မဏပစ္စယေန = အာရမ္မဏ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-အာရမ္မဏပစ္စယောတိ = အာရမ္မဏပစ္စည်းဟူသည်ကား
-သဒ္ဒါယတနံ = သဒ္ဒါရုံ အသံဓါတ်သည်၊
-သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြားသိစိတ်(သောတဝိညာဏဓါတ်) အား ၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုကြားသိစိတ်(သောတဝိညာဏဓါတ်) နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား (၇)ပါး တို့အား၎င်း
-အာရမ္မဏပစ္စယေန = အာရမ္မဏ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ဂန္ဓာယတနံ = ဂန္ဓာရုံ အနံဓါတ်သည်၊
-ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံသိစိတ်(ဃာနဝိညာဏဓါတ်) အား ၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုနံသိစိတ်(ဃာနဝိညာဏဓါတ်) နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား (၇)ပါး တို့အား၎င်း
-အာရမ္မဏပစ္စယေန = အာရမ္မဏ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ရသာယတနံ = ရသရုံ အရသာဓါတ်သည်၊
-ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက်သိစိတ်(ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်)အား ၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုလျက်သိစိတ်(ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်) နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား (၇)ပါး တို့အား၎င်း
-အာရမ္မဏပစ္စယေန = အာရမ္မဏ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ = ဖောဌဗ္ဗာရုံ အတွေ့အထိဓါတ်သည်၊
-ကာယဝိဉာဏဓာတုယာ = ထိသိစိတ်(ကာယဝိညာဏဓါတ်) အား ၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုထိသိစိတ်(ကာယဝိညာဏဓါတ်) နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား (၇)ပါး တို့အား၎င်း
-အာရမ္မဏပစ္စယေန = အာရမ္မဏ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ရူပါယတနံ = အဆင်း -ရူုပါရုံ- သည်၎င်း၊
-သဒ္ဒါယတနံ = အသံ -သဒ္ဒါရုံ- သည်၎င်း၊
-ဂန္ဓာယတနံ = အနံ့ -ဂန္ဓာရုံ- သည် ၎င်း၊
-ရသာယတနံ = အာရသာ -ရသာရုံ- သည်၎င်း၊
-ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ = အတွေ့အထိ -ဖောဌဗ္ဗရုံ- သည်၎င်း၊
-မနောဓာတုယာ = အာရုံဟူသမျှ ဝိုးတဝါးသိမှု (မနောဓါတ်)အား၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်လာသော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား (၁၀)ပါး တို့အား၎င်း
-အာရမ္မဏပစ္စယေန = အာရမ္မဏ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-သဗ္ဗေ = ခပ်သိမ်းကုန်သော
-ဓမ္မာ = အာရုံ (၆)ပါး အကြောင်းပစ္စည်းတရားတို့သည်
-မနောဝိညာဏဓာတုယာ = ကြံသိစိတ် (မနောဝိဉာဏဓါတ်) အား၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနော ဝိဉာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား တို့အား၎င်း
-အာရမ္မဏပစ္စယေန = အာရမ္မဏ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ယံ ယံ = အကြင်အကြင်သို့သော
-ဓမ္မံ = အာရုံ (၆)ပါး ပစ္စည်းတရားကို၊
-အာရဗ ္ဘ = အာရုံပြု၍၊
-ယေ ယေ = အကြင်အကြင်သို့သော
-ဓမ္မာ = ပစ္စယုပ္ပန် သဘောတရားတို့ သည်
-ဥပ္ပဇ္ဇနိ ္တ = ဖြစ်ကုန်၏။
-စိတ္တ စေတသိကာ ဓမ္မာ = စိတ် စေတသိတ် တရားတို့ ဖြစ်ကုန်သော၊
-တေ တေ = ထိုထိုသို့သော
-ဓမ္မာ = အာရုံ(၆)ပါး ပစ္စည်း တရားတို့သည်
-တေသံ တေသံ = ထိုထို
-ဓမ္မာနံ = စိတ် စေတသိတ် ပစ္စယုပ္ပန် တရားတို့အား
-အာရမ္မဏပစ္စယေန = အာရမ္မဏပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

ကြိုးလွန်၊ တောင်ဝှေး အစရှိသည် သည် မစွမ်းနိုင်သူလူအပေါင်းအား ဆွဲရာ၊ ထောက်ရာ အားဖြင့် ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ ရူပါရုံအစရှိသော အာရုံခြောက်ပါး ပစ္စည်းတရားတို့၏ လေးပါးသော နာမက္ခန္ဓာတို့အား ဆွဲရာ၊ ထောက်ရာ၊ အာရုံပြုရာအားဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းလက္ခဏာရှိသော အာရမ္မနပစ္စည်း။

 

၃။ အဓိပတိပစ္စယောတိ

ဆန္ဒာဓိပတိ ဆန္ဒသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဝီရိယာဓိပတိ ဝီရိယသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။
စိတ္တာဓိပတိ စိတ္တသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဝီမံသာဓိပတိ ဝီမံသသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ အဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော။

ယံယံ ဓမ္မံ ဂရုံ ကတွာ ယေယေ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ စိတ္တ စေတသိကာ ဓမ္မာ၊ တေတေ ဓမ္မာ တေသံ တေသံ ဓမ္မာနံ အဓိပတိ ပစ္စယေန ပစ္စယော။

-အဓိပတိပစ္စယောတိ = အဓိပတိ ပစ္စည်းဟူသည်ကား

-ဆန္ဒာဓိပတိ = အကြီးအမှုး ဆန္ဒသည်၊
-ဆန္ဒ သမ္ပယုတ္တကာနံ = ဆန္ဒနှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊
-ဓမ္မာနံ = ဒွိဟိတ်ဇော၊ တိဟိတ်ဇော၊ စိတ်၊ စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း၊
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထိုဆန္ဒကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်တို့အား၎င်း
-အဓိပတိပစ္စယေန = အကြီးအမှုးဖြစ်သော အဓိပတိပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည်ဖြစ်၏။
-ဝီရိယာဓိပတိ = အကြီးအမှုး ဝီရိယသည်၊
-ဝီရိယ သမ္ပယုတ္တကာနံ = ဝီရိယနှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = ဒွိဟိတ်ဇော၊ တိဟိတ်ဇော၊ စိတ်၊ စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထိုဝီရိယကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်တို့အား၎င်း
-အဓိပတိပစ္စယေန = အကြီးအမှုးဖြစ်သော အဓိပတိပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည်ဖြစ်၏။
-စိတ္တာဓိပတိ = အကြီးအမှုး စိတ်သည်၊
-စိတ္တ သမ္ပယုတ္တကာနံ = စိတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊
-ဓမ္မာနံ = ဒွိဟိတ်ဇော၊ တိဟိတ်ဇော၊ စိတ်၊ စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထိုစိတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်တို့အား၎င်း
-အဓိပတိပစ္စယေန = အကြီးအမှုးဖြစ်သော အဓိပတိပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည်ဖြစ်၏။
-ဝီမံသာဓိပတိ = အကြီးအမှုး ပညာသည်၊
-ဝီမံသသမ္ပယုတ္တကာနံ = ပညာနှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊
-ဓမ္မာနံ = ဒွိဟိတ်ဇော၊ တိဟိတ်ဇော၊ စိတ်၊ စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထိုပညာကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်တို့အား၎င်း
-အဓိပတိပစ္စယေန = အကြီးအမှုးဖြစ်သော အဓိပတိပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည်ဖြစ်၏။
-ယံ ယံ ဓမ္မံ = အကြင်အကြင် အာရုံ ၆ ပါး ပစ္စည်းတရားကို
-ဂရုံ ကတွာ = အလေးအမြတ်ပြု၍
-ယေ ယေ ဓမ္မာ = အကြင်အကြင် ပစ္စယုပ္ပန်တရားတို့သည်
-ဥပ္ပဇ္ဇနိ ္တ= ဖြစ်ကုန်၏။
-စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ၊ = စိတ်၊ စေတသိတ်ဖြစ်ကုန်သော
-တေ တေ ဓမ္မာ = ထိုထို အာရုံ ၆ ပါး ပစ္စည်းတရားတို့သည်
-တေသံ တေသံ ဓမ္မာနံ = ထိုထို စိတ်၊ စေတသိတ်၊ ပစ္စယုပ္ပန်တရားတို့အား
-အဓိပတိပစ္စယေန = အကြီးအမှုးဖြစ်သော အဓိပတိပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။
လေးကျွန်းသနင်း သကြာမင်းသည်၊ စက်တွင်းအာဏာ၊ ပိုင်ထိုက်ရာဟူ၊ ခပ်သိမ်းလူကို၊ ပြိုင်သူဝေးကွာ၊ အာဏာလွမ်းမိုး၊ အစိုးရခြင်းဖြစ်သကဲ့သို့၊ အလေးအမြတ်ပြုစေအပ်သည်၊ ခြောက်ရပ်အာရုံ၊ လေးစုံသော ဆန္ဒ-စိတ္တ-ဝီရိယ-ဝီမံသ တို့၏ မိမိဆိုင်ရာ၊ နာမ်ခန္ဓာနှင့်၊ သဟဇာတ်မှန်၊ နာမ်ရုပ်များစွာ၊ ငါးခန္ဓာကို၊ အာဏာလွမ်းမိုး၊ အစိုးရခြင်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းလက္ခဏာရှိသည့် အဓိပတိပစ္စည်း။

၄။ အနန္တရပစ္စယောတိ

စက္ခုဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

သောတဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ဃာနဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ဇိဝှါဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ကာယဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ပုရိမာ ပုရိမာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ယေသံ ယေသံ ဓမ္မာနံ အနန္တရာ ယေ ယေ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ စိတ္တစေတသိ ကာ ဓမ္မာ၊ တေ တေ ဓမ္မာ တေသံ တေသံ ဓမ္မာနံ အနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

-အနန ္တရပစ္စယောတိ - အနန ္တရပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-***“စက္ခုဝိညာဏ” ဓာတု = “မြင်သိစိတ် ‘စက္ခုဝိညာဏဓါတ်” သည်၎င်း၊

-တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို စက္ခုဝိညာဏဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

-စ ဓမ္မာ (ဓမ္မာစ) = စေတသိတ် တရား(၇)ပါး တို့သည်၎င်း၊

-မနောဓာတုယာ (မနောဓာတုယာစ) = သမ္ပဋိ စ္ဆိုင်းဟု ဆိုအပ်သော မနောဓါတ်အား၎င်း၊ (လက်ခံစိတ်)

-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊

-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား (၁၀)ပါး တို့အား၎င်း၊

-အနန္တနရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်

-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-မနော ဓာတု = သမ္ပဋိ စ္ဆိုင်းဟု ဆိုအပ်သော မနောဓါတ်သည်၎င်း၊

-တံသမ္ပယုတ္တကာ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

-စ ဓမ္မာ (ဓမ္မာစ) = စေတသိတ်တရားတို့သည်၎င်း၊

-မနောဝိညာဏဓာတုယာ (မနောဝိညာဏဓာတုယာစ) = သ န္တီရဏဟု ဆိုအပ်သော မနောဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း၊ (စူးစမ်စိတ်)

-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း

-အနန္တနရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်

-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

မှတ်ချက်။
မြင်စိတ် ---> အခြားမဲ့ ---> လက္ခံစိတ် (သမ္ပဋိ စ္ဆိုန်း) --- အကြားမရှိ
လက္ခံစိတ် ---> အခြားမဲ့ ---> စုံစမ်းစိတ် (သ န္တီရဏ) --- အကြားမရှိ

{***“သောတဝိညာဏဓာတု” = ကြားသိစိတ် ‘သောတဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း၊
တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို သောတဝိညာဏ ဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

***“ဃာနဝိညာဏဓာတု” = နံသိစိတ် ‘ဃာနဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း၊
တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို ဃာနဝိညာဏဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

***“ဇိဝှါဝိညာဏဓာတု” = လျက်သိစိတ် ‘ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း၊
တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

***“ကာယဝိညာဏဓာတု” = ထိသိစိတ် ‘ကာယဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း၊
တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို ကာယဝိညာဏဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော}

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်တရားတို့အား
-အနန ္တရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်ဟု မဆိုအပ်သော ဝိပါတ်ကြိယာတည်းဟူသော အဗျာကတာတရားတို့အား
-အနန ္တရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အကုသလာ ဓမ္မာ = အကုသိုလ်တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = အကုသိုလ်တရားတို့အား
-အနန ္တရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
 -အကုသလာ ဓမ္မာ = အကုသိုလ်တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = အဗျာကတ တရားတို့အား
-အနန ္တရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာ = အဗျာကတာတရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = အဗျာကတ တရားတို့အား
-အနန ္တရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်ဟု မဆိုအပ်သော ဝိပါတ်ကြိယာတည်းဟူသော အဗျာကတာတရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်တရားတို့အား
-အနန ္တရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာ ဓမ္မာ = အဗျာကတာတရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = အကုသိုလ်တရားတို့အား
-အနန ္တရပစ္စယေန = အခြားမဲ့ အနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ယေသံ ယေသံ = အကြင်အကြင် ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စိတ်၊ စေတသိတ် တရားတို့၏
-အနန ္တရာ = အခြားမဲ့ဖြစ်ကုန်သော
-ယေ ယေ ဓမ္မာ = အကြင်အကြင် နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ဥပ္ပဇ္ဇနိ ္တ= ဖြစ်ကုန်၏
-စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ၊ = စိတ်၊ စေတသိတ် တရားတို့အား (ဥပ္ပဇ္ဇနိ ္တ= ဖြစ်ကုန်၏)
-တေ တေ ဓမ္မာ = ထို ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော တရားတို့သည်
-တေသံ တေသံ ဓမ္မာနံ = ထိုနောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော စေတသိတ်တရားတို့အား
-အနန ္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ = အခြားမဲ့ အနန ္တရ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည်။

စတုဒီပ၊ စက္ကိန္ဒသည် သားလှသည်းချာ သြရသာကို နန်းလျာထီးဖြူ ဆောင်းနှင်းမူလျက် နတ်ရွာတက်၏ သိူ့၊ ပဋိသန္ဓေ အစရှိသော ရှေးရှေးသော နာမက္ခန္ဓာတို့၏ ထင်ရှားမရှိ ချုပ်လေခြင်းဖြင့် ပထမဘဝင်အစရှိသော နောက်နောက်သော နာမက္ခန္ဓာတို့အား မိမိ၏ အခြားမဲ့ ၌ ဖြစ်ခွင့်ပေး၍ ကျေးဇူးပြုခြင်း လက္ခဏာရှိသော အနန္တရပစ္စည်း။

၅။ သမနန္တရပစ္စယောတိ

စက္ခုဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

သောတဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ဃာနဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ဇိဝှါဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ကာယဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ပုရိမာ ပုရိမာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

ယေသံ ယေသံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရာ ယေ ယေ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ၊ တေ တေ ဓမ္မာ တေသံ တေသံ ဓမ္မာနံ သမနန္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။

***“စက္ခုဝိညာဏ” ဓာတု = “မြင်သိစိတ် ‘စက္ခုဝိညာဏဓါတ်” သည်၎င်း၊

-တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို စက္ခုဝိညာဏဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

-စ ဓမ္မာ (ဓမ္မာစ) = စေတသိတ် တရား(၇)ပါး တို့သည်၎င်း၊

-မနောဓာတုယာ (မနောဓာတုယာစ) = သမ္ပဋိ စ္ဆိုင်းဟု ဆိုအပ်သော မနောဓါတ်အား၎င်း၊ (လက်ခံစိတ်)

-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော၊

-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရား (၁၀)ပါး တို့အား၎င်း၊

-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်

-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-မနော ဓာတု = သမ္ပဋိ စ္ဆိုင်းဟု ဆိုအပ်သော မနောဓါတ်သည်၎င်း၊

-တံသမ္ပယုတ္တကာ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

-စ ဓမ္မာ (ဓမ္မာစ) = စေတသိတ်တရားတို့သည်၎င်း၊

-မနောဝိညာဏဓာတုယာ (မနောဝိညာဏဓာတုယာစ) = သ န္တီရဏဟု ဆိုအပ်သော မနောဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း၊ (စူးစမ်စိတ်)

-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း

-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်

-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

{***“သောတဝိညာဏဓာတု” = ကြားသိစိတ် ‘သောတဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း၊
တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို သောတဝိညာဏ ဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

***“ဃာနဝိညာဏဓာတု” = နံသိစိတ် ‘ဃာနဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း၊
တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို ဃာနဝိညာဏဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

***“ဇိဝှါဝိညာဏဓာတု” = လျက်သိစိတ် ‘ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း၊
တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော

***“ကာယဝိညာဏဓာတု” = ထိသိစိတ် ‘ကာယဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း၊
တံသမ္ပယုတ္တကာ = **“ထို ကာယဝိညာဏဓါတ်” နှင့် ယှဉ်ကုန်သော}

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်တရားတို့အား
-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်ဟု မဆိုအပ်သော ဝိပါတ်ကြိယာတည်းဟူသော အဗျာကတာတရားတို့အား
-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အကုသလာ ဓမ္မာ = အကုသိုလ်တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = အကုသိုလ်တရားတို့အား
-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
 -အကုသလာ ဓမ္မာ = အကုသိုလ်တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = အဗျာကတ တရားတို့အား
-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာ = အဗျာကတာတရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = အဗျာကတ တရားတို့အား
-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာနံ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်ဟု မဆိုအပ်သော ဝိပါတ်ကြိယာတည်းဟူသော အဗျာကတာတရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်တရားတို့အား
-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အဗျာကတာ ဓမ္မာ = အဗျာကတာတရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = အကုသိုလ်တရားတို့အား
-သမနန ္တရပစ္စယေန = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ယေသံ ယေသံ = အကြင်အကြင် ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စိတ်၊ စေတသိတ် တရားတို့၏
-အနန ္တရာ = အခြားမဲ့ဖြစ်ကုန်သော
-ယေ ယေ ဓမ္မာ = အကြင်အကြင် နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ဥပ္ပဇ္ဇနိ ္တ= ဖြစ်ကုန်၏
-စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ၊ = စိတ်၊ စေတသိတ် တရားတို့အား (ဥပ္ပဇ္ဇနိ ္တ= ဖြစ်ကုန်၏)
-တေ တေ ဓမ္မာ = ထို ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော တရားတို့သည်
-တေသံ တေသံ ဓမ္မာနံ = ထိုနောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော စေတသိတ်တရားတို့အား
-သမနန ္တရပစ္စယေန ပစ္စယော။ = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ သမနန ္တရပစ္စယသတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည်။

လေးကျွန်းရောင်ရှိန်၊ တောက်လောင်ထိမ်သည့် ဘူမိန္ဒရာဇ် စောသနစ်၏ ချစ်သားသြရသာ ဥပရာကို နန်းလျာဆောင်နှင်း အလှည့်သွင်းလျက် တောထွက်ခြင်းအမှု့သည် ထိုသားကြီးရတနာအား မင်းအဖြစ်ကိုရ စေခြင်းငှာကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ နောက်နောက်သော နာမက္ခန္ဒာတို့အား ဖြစ်ခွင့်ပေးသော ရှေးရှေးသော နာမက္ခန္ဒာတို့၏ ချုပ်ပျောက်ခြင်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းလက္ခဏာရှိသော သမနန္တရပစ္စည်း။

 

၆။ သဟဇာတပစ္စယောတိ

စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော အညမညံ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
စတ္တာရော မဟာဘူတာ အညမညံ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဩက္ကန္တိက္ခဏေ နာမရူပံ အညမညံ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပါနံ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပါနံ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပိနော ဓမ္မာ အရူပီနံ ဓမ္မာနံ ကိဉ္စိကာလေ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော၊ ကိဉ္စိကာလေ န သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။

-သဟဇာတပစ္စယောတိ = သဟဇာတပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-ခန္ဓာ = ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝိညာဏက္ခန္ဓာ တို့သည်
-အရူပိနော (ခန္ဓာ) = နာမ်တရားဖြစ်ကုန်သော
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ = အတူတကွ ဖြစ်ဖော်ဖြစ်ဖက် အထောက်အပံအားဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သော သဟဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-မဟာဘူတာ = မဟာဘုတ်ရုပ် (၄)ပါးတို့သည်
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ = သဟဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-သြက္ကနိ ္ထက္ခဏေ = ပဉ္စဝေါကရ ပဋိသန္ဓေခဏ၌
-နာမရူပံ = ပဋိသန္ဓေနာမ်ခန္ဓာနှင့် ဟဒယဝတ္တုရုပ်သည်
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-သဟဇာတပစ္စယောန ပစ္စယော။ = သဟဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-စိတ္တစေတသိကာ = စိတ် စေတသိတ် ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = နာမက္ခန္ဓာတရား (၄)ပါး တို့သည်
-စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ = စိတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ် ပဋိသန္ဓေ ကမ္မဇရုပ်တို့အား
-သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ = သဟဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-မဟာဘူတာ = မဟာဘုတ်ရုပ်တို့သည်
-ဥပါဒါရူပါနံ = ဥပါဒါရုပ်တို့အား
-သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ = သဟဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

-ရူပိနော = ရုပ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = ဟဒယဝတ္တုရုပ်တို့သည်
-အရူပီနံ = နာမ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = ပဉ္စဝေါကာရ ပဋိသန္ဓေ နာမက္ခန္ဓာတို့အား
-ကိဉ္စိ ကာလေ = ပဋိသန္ဓေကာလ၌
-သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော၊ = သဟဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။
-ကိဉ္စိ ကာလေ = ပဝတ္တိကာလ၌
-န သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ = သဟဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည် မဖြစ်။

ဆီမီးတောက်သည် မိမိတောက်ထွန်းသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် အလင်းရောင်ဖြစ်စေသကဲ့သို့၊ ဝေဒနက္ခန္ဓာ အစရှိသည်တို့၏ သဟဇာတ်ရုပ်နာမ်တရားတို့အား လည်းကောင်း၊ ပထဝီအစရှိသော မဟာဘုတ်တို့၏ ကြွင်းသော မဟာဘုတ်ဥပါဒါရုပ်တို့အားလည်းကောင်း၊ မိမိနှင့် မရှေးမနှောင်း တစ်ပေါင်းတည်းဖြစ်စေခြင်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်း လက္ခဏာရှိသော သဟဇာတပစ္စည်း။

၇။ အညမညပစ္စယောတိ

စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။
စတ္တာရော မဟာဘူတာ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဩက္ကန္တိက္ခဏေ နာမရူပံ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။

အညမညပစ္စည်း ဟူသည်ကား
လေးပါးကုန်သော နာမ်တရားဖြစ်ကုန်သော ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝိညာဏက္ခန္ဓာ တို့သည် အချင်းချင်း အထောက်အပံ ဖြစ်သည့် အညမညပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

လေးပါးကုန်သော မဟာဘုတ်ရုပ် (၄)ပါးတို့သည် အချင်းချင်း အညမညပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။
ပဉ္စဝေါကရ ပဋိသန္ဓေခဏ၌ ပဋိသန္ဓေစိတ်ဖြစ်သော နာမ်ခန္ဓာနှင့် ဟဒယဝတ္တုရုပ်သည် အချင်းချင်း အညမညပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-အညမညပစ္စယောတိ = အညမညပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-ခန္ဓာ = ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝိညာဏက္ခန္ဓာ တို့သည်
-အရူပိနော (ခန္ဓာ) = နာမ်တရားဖြစ်ကုန်သော
-အညမညပစ္စယေန = အချင်းချင်း အထောက်အပံ ဖြစ်သည့် အညမညပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-မဟာဘူတာ = မဟာဘုတ်ရုပ် (၄)ပါးတို့သည်
-အညမညပစ္စယေန = အချင်းချင်း အထောက်အပံ ဖြစ်သည့် အညမညပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-သြက္ကနိ ္ထက္ခဏေ = ပဉ္စဝေါကရ ပဋိသန္ဓေခဏ၌
-နာမရူပံ = ပဋိသန္ဓေနာမ်ခန္ဓာနှင့် ဟဒယဝတ္တုရုပ်သည်
-အညမညပစ္စယေန = အချင်းချင်း အထောက်အပံ ဖြစ်သည့် အညမညပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

အခြေလေးခု၊ အခြေနှစ်ခုရှိသော သတ္တဝါတို့၏ ထို အခြေလေးခု အခြေနှစ်ခုတို့သည် အချင်းချင်း တစ်ချောင်းသည် တစ်ချောင်းအား အပြန်အလှန်အထောက်အပံ့ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို ့၊နာမက္ခန္ဒာလေးပါးတို့၏ လည်းကောင်း၊ မဟာဘုတ်လေးပါးတို့၏လည်းကောင်း၊ ပဉ္စဝေါကာရ ပဋိသန္ဓေ နာမက္ခန္ဒာနှင့် ဟာဒယ ဝတ္ထုတို့၏ လည်းကောင်း အချင်းချင်း တစ်ပါးသည် တစ်ပါးအား အပြန်အလှန်အထောက်အပံ့ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုခြင်းလက္ခဏာရှိသော အညမညပစ္စည်း။

၈။ နိဿယပစ္စယောတိ

စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော အညမညံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
စတ္တာရော မဟာဘူတာ အညမညံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဩက္ကန္တိက္ခဏေ နာမရူပံ အညမညံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပါနံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပါနံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။

စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
သောတယတနံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဃာနာယတနံ ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဇိဝှါယတနံ ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။

ယံ ရူပံ နိဿာယ မနောဓာတု စ မနောဝိညာဏဓာတု စ ဝတ္တန္တိ၊ တံ ရူပံ မနောဓာတုယာ စ မနောဝိညာဏဓာတုယာ စ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။

-နိဿယပစ္စယောတိ = နိဿယပစ္စယောဟူသည်

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-ခန္ဓာ = ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝိညာဏက္ခန္ဓာ တို့သည်
-အရူပိနော (ခန္ဓာ) = နာမ်တရားဖြစ်ကုန်သော
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-မဟာဘူတာ = မဟာဘုတ်ရုပ် (၄)ပါးတို့သည်
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-သြက္ကနိ ္ထက္ခဏေ = ပဉ္စဝေါကရ ပဋိသန္ဓေခဏ၌
-နာမရူပံ = ပဋိသန္ဓေစိတ်ဖြစ် နာမ်ခန္ဓာနှင့် ဟဒယဝတ္တုရုပ်သည်
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-စိတ္တစေတသိကာ = စိတ် စေတသိတ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = နာမက္ခန္ဓာတရား (၄)ပါးတို့သည်
-စိတ္တသမုဋ္ဌာနနံ = စိတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ် ပဋိသန္ဓေ ကမ္မဇရုပ်တို့အား
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-မဟာဘူတာ = မဟာဘုတ်ရုပ် (၄)ပါးတို့သည်
-ဥပါဒါရူပါနံ = ဥပဒါရုပ်တို့အား
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-စက္ခာယတနံ = စက္ခုပသာရုပ် မျက်စိအကြည်သည်
-စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ် ‘စက္ခုဝိညာဏဓါတ်’ အား၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို စက္ခုဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-သောတာယတနံ = သောတပသာရုပ် နားအကြည်သည်
-သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြားသိစိတ် ‘သောတဝိညာဏဓါတ်’ အား၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို သောတဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-ဃာနာယတနံ = ဃာနပသာရုပ် နှာခေါင်းအကြည်သည်
-ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံသိစိတ် ‘ဃာနဝိညာဏဓါတ်’ အား၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဃာနဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-ဇိဝှါယတနံ = ဇိဝှာပသာရုပ် လျာအကြည်သည်
-ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက်သိစိတ် ‘ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်’ အား၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-ကာယာယတနံ = ကာယပသာရုပ် ကိုယ်အကြည်သည်
-ကာယဝိညာဏဓာတုယာ = ထိသိစိတ် ‘ကာယဝိညာဏဓါတ်’ အား၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ကာယဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-ယံ ရူပံ = အကြင် ဟဒယဝတ္တုရုပ်ကို
-နိဿာယ = အမှီပြု၍
-မနောဓာတု စ = အာရုံကို သိရုံမျှ ဝိုးတဝါးသိတတ်သောစိတ် ‘မနောဓါတ်’ သည်၎င်း၊
-မနောဝိညာဏဓာတု စ = အာရုံကို အထူးသိတတ်သော ကြံသိစိတ် ‘မနောဝိညာဏဓါတ်’ သည်၎င်း
-ဝတ်တနိတ၊ = ဖွစျကုနျ၏။
-တံ ရူပံ = ထိုရုပ်သည်
-မနောဓာတုယာ စ = မနောဓါတ်အား၎င်း၊
-မနောဝိညာဏဓာတုယာ စ = မနောဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း၊
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဓါတ်၊ မနောဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-နိဿယပစ္စယေန = မှီရာတည်ရာ နိသယပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

မြေကြီးအစရှိသည်သည် သစ်ပင်နွယ် သတ္တဝါတို့၏ မှီရာဖြစ်သကဲ့သို့၊ စက္ခုအစရှိသော ခြောက်ပါးသောဝတ္ထုရုပ်တို့၏ စက္ခုဝိညာဏ် အစရှိသော ခုနှစ်ပါးသော ဝိညာဏ်တို့အား ရှေး၌ မှီရာဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုခြင်း၊ ပုဆိုး အစရှိသည်သည် ပန်းချီ ဆေး အစရှိသည် တို့၏ တကွမှီရာဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့၊ နာမက္ခန္ဒာ လေးပါး မဟာဘုတ်လေးပါးတို့၏ မိမိမှကြွင်းသော နာမက္ခန္ဒာ မဟာဘုတ် စိတ္တဇရုပ် ဥပါဒါရုပ် တို့အား အကွမှီရာဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုခြင်း လက္ခဏာရှိသော နိဿယပစ္စည်း။

 

၉။ ဥပနိဿယပစ္စယောတိ

ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ကေသဉ္စိ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ကေသဉ္စိ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။

ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဥတု ဘောဇနမ္ပိ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုဂ္ဂလောပိ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။
သေနာသနမ္ပိ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။

ဥပနိဿယပစ္စယောတိ = ဥပနိဿယပစ္စည်း ဟူသည်ကား

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- ကုသလာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်တရားတို့အား
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- ကုသလာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = အကုသိုလ်တရားတို့အား
- ကေသဉ္စိ = အချို့
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- ကုသလာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်လည်း မဟုတ်၊ အကုသိုလ်လည်း မဟုတ်သော အဗျာကတ တရားတို့အား
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အကုသလာ ဓမ္မာ = အကုသိုလ်တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = အကုသိုလ်တရားတို့အား
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အကုသလာ ဓမ္မာ = အကုသိုလ်တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်တရားတို့အား
- ကေသဉ္စိ = အချို့
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အကုသလာ ဓမ္မာ = အကုသိုလ်တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = အဗျာကတ တရားတို့အား
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အဗျာကတာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်လည်း မဟုတ်၊ အကုသိုလ်လည်း မဟုတ်သော အဗျာကတ တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = အဗျာကတ တရားတို့အား
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အဗျာကတာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်လည်း မဟုတ်၊ အကုသိုလ်လည်း မဟုတ်သော အဗျာကတ တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်တရားတို့အား
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အဗျာကတာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ်လည်း မဟုတ်၊ အကုသိုလ်လည်း မဟုတ်သော အဗျာကတ တရားတို့သည်
- ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = အကုသိုလ်တရားတို့အား
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ဥတုဘောဇနမိပ = ဥတု နှငျ့ ဘောဇဉျသညျ၎င်းငျး
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ပုဂ္ဂလောပိ = ပုဂ္ဂိုလ်သည်၎င်း
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- သေနာသနမ္ပိ = အိမ် ကျောင်း အိပ်ရာ နေရာသည်၎င်း
- ဥပနိဿပစ္စယေန = အားကြီးသော မှီရာတည်ရာ အထောက်အပံ ဥပနိသယ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

မိုးတွင်းလေးလပတ်လုံးရွားသောမိုးကြီးသည် မိုးကိုမှီကုန်သော မြက်၊ သစ်ပင်တို့အား တစ်နေ့တစ်ခြား တိုးပွားစည်ပင်ခြင်းငှာကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့၊ ရှေးရှေး၌ ဖြစ်သော ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်၏ နောက်နောက်မှဖြစ်သော ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်တို့အား တရွေ့ရွေ့ တိုးပွား အားရှိစေသောအားဖြင့် အားကြီးသောမှီရာဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုခြင်း လက္ခဏာရှိသော ဥပနိဿယ ပစ္စည်း။

 

၁၀။ ပုရေဇာတပစ္စယောတိ

စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
သောတာယတနံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဃာနာယတနံ ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဇိဝှါယတနံ ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပါယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
သဒ္ဒါယတနံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဂန္ဓာယတနံ ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ရသာယတနံ ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပါယတနံ သဒ္ဒါယတနံ ဂန္ဓာယတနံ ရသာယတနံ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။

ယံ ရူပံ နိဿာယ မနောဓာတု စ မနောဝိညာဏဓာတု စ ဝတ္တန္တိ၊ တံ ရူပံ မနောဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။
မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ကိဉ္စိကာလေ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော၊ ကိဉ္စိကာလေ န ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။

ပုရေဇာတပစ္စယောတိ = ပုရေဇာတပစ္စည်းဟူသည်ကား

- စက္ခာတနံ = စက္ခုပသာဒ ဝတ္တုရုပ် မျက်စိအကြည်သည်
- စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ် စက္ခုဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုစက္ခုဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- သောတာယတနံ = သောတပသာဒ ဝတ္တုရုပ် နားအကြည်သည်
- သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြားသိစိတ် သောတဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုသောတဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ဃာနာယတနံ = ဃာနပသာဒ ဝတ္တုရုပ် နှာခေါင်းအကြည်သည်
- ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံသိစိတ် ဃာနဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုဃာနဝိညာဏဓါတ်နှ်င့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ဇိဝှါယတနံ = ဇိဝှာပသာဒ ဝတ္တုရုပ် လျအကြည်သည်
- ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက်သိစိတ် ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်နှ်င့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ကာယာယတနံ = ကာယပသာဒ ဝတ္တုရုပ် ကိုယ်အကြည်သည်
- ကာယဝိညာဏဓာတုယာ = ထိသိစိတ် ကာယဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုကာယဝိညာဏဓါတ်နှ်င့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ရူပါယတနံ = အဆင်းရူပါရုံ ရုပ်သည်
- စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ် စက္ခုဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုစက္ခုဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- သဒ္ဒါယတနံ = အသံ သဒ္ဒါရုံရုပ်သည်
- သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြားသိစိတ် သောတဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုသောတဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ဂန္ဓာယတနံ = အနံဂန္ဓာရုံ ရုပ်သည်
- ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံသိစိတ် ဃာနဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုဃာနဝိညာဏဓါတ်နှ်င့် ယှဉ်ကုန်သ္စော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ရသာယတနံ = အရသာ ရသာရုံရုပ်သည်
- ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက်သိစိတ် ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်နှ်င့် ယှဉ်ကုန်သ္စော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ = ထိတွေ့မှု ဖောဋ္ဌဗ္ဗာအာရုံ ရုပ်သည်
- ကာယဝိညာဏဓာတုယာ = ထိသိစိတ် ကာယဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုကာယဝိညာဏဓါတ်နှ်င့် ယှဉ်ကုန်သ္စော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ရူပါယတနံ = အဆင်းသည်၎င်း
- သဒ္ဒါယတနံ = အသံသည်၎င်း
- ဂန္ဓာယတနံ = အနံသည်၎င်း
- ရသာယတနံ = အရသာသည်၎င်း
- ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ = အတွေ့သည်၎င်း
- မနောဓာတုယာ = မနောဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- ယံ ရူပံ = အကြင် ဟာဒယဝတ္တုရုပ်ကို
- နိဿာယ = အမှီပြု၍
- မနောဓာတု စ = အနောဓါတ်သည်၎င်း
- မနောဝိညာဏဓာတု စ = မနောဝိညာဏဓါတ်သည်၎င်း
- ဝတ်တနိတ၊ = ဖွစျကုနျရာ၏
- တံ ရူပံ = ထိုဟာဒယဝတ္တုရုပ်သည်
- မနောဓာတုယာ = မနောဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

- မနောဝိညာဏဓာတုယာ = မနောဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
- တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
- ဓမ္မာနံ = စေတသိတ် တရားတို့အား၎င်း
- ကိဉ္စိ ကာလေ = အချို့သောကာလဟုဆိုအပ်သော လက်ရှိ ပဝတ္တိကာလ၌
- ပုရေဇာတပစ္စယေန = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။
- ကိဉ္စိ ကာလေ = အချို့သောကာလဟုဆိုအပ်သော ပဋိသန္ဓေကာလ၌
- န ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ = ပုရေဇာတပစ္စယ သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးမပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

ကမ္ဘာဦးက ကွန့်မြုးရောင်ရွှန်း နေလဝန်းတို့သည် အလင်းကိုမှီကုန်သော သတ္တဝါတို့အား ရှေး၌ ဖြစ်၍ ထိုထိုအလိုရှိအပ်သော အမှု့ကြီးငယ်တို့ကို ပြီးစေခြင်းငှာကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ ရှေး၌ ဖြစ်သောဝတ္ထုခြောက်ပါးတို့၏ နောက်၌ ဖြစ်သော နာမက္ခန္ဒာတို့အား ဆွဲမှီရာပြုလျက် ရှေ့၌တည်၍ ကျေးဇူးပြုခြင်း လက္ခဏာရှိသော ပုရေဇာတပစ္စည်း။

၁၁။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယောတိ

ပစ္ဆာဇာတာ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ ပုရေဇာတဿ ဣမဿ ကာယဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။

- ပစ ္ဆာဇာတ ပစ္စယောတိ = ပစ ္ဆာဇာတ ပစ္စည်းဟူသည်ကား

- ပစ ္ဆာဇာတာ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
- စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ = စိတ် စေတသိတ်တရားတို့သည်
- ပုရေဇာတသ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
- ဣမသ ကာယသ = ဤ ဧကဇ၊ ဒွဇ၊ တိဇ၊ စတုဇ ကာယအား
- ပစ ္ဆာဇာတပစ္စယေန = နောက်မှဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုသည့် ပစ ္ဆာဇာတ ပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
- ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည် ဖြစ်၏။

အစာမစား၊ ဖွားစနုနယ် ဠင်းတငယ်တို့၏ နောင်ဝယ်စားရလတ္တံဟု ချင်ခြင်းစေတနာသည် ထို ဠင်းတငယ်တို့အား ခန္ဓာမကြေ၊ မသေမပျောက်၊ မွှေးတောင်ပေါက်၍ အလျောက်ဘာသာ ကြီးမြင့်လာအောင် ကောင်းစွာကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့၊ နောက်၍ဖြစ်သော ပဉ္စဝေါကာရ နာမက္ခန္ဒာ တို့၏ ရှေး၌ ဖြစ်သော ရူပက္ခန္ဓာတို့အား မချုပ်မပျောက် တစ်ဆယ်ခုနှစ်ချက် စိတ္တက္ခဏတိုင် ရောက်အောင် အသက်ရှည်စေခြင်းဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းလက္ခဏာရှိသော ပစ္ဆာဇာတပစ္စည်း။

 

၁၂။ အာသေဝနပစ္စယောတိ

ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။
ပုရိမာ ပုရိမာ ကြိယာဗျာကတာ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ ကြိယာဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ အာသေဝနပစ္စယေန ပစ္စယော။

-အာသေဝနပစ္စယောတိ =အာသေဝနပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာ ဓမ္မာ = ကုသိုလ် တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = ကုသိုလ်တရား တို့အား
-အာသေဝနပစ္စယေန = အဖန်တလဲလဲ ထုံအပ်သည်ဖြစ်သည့် အာသေဝနပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အကုသလာ ဓမ္မာ = အကုသိုလ် တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ = အကုသိုလ်တရား တို့အား
-အာသေဝနပစ္စယေန = အဖန်တလဲလဲ ထုံအပ်သည်ဖြစ်သည့် အာသေဝနပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

-ပုရိမာ ပုရိမာ = ရှေးရှေး၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကြိယာဗျာကတာ ဓမ္မာ = ကြိယာ အဗျာကတာ တရားတို့သည်
-ပစိ ္ဆမာနံ ပစိ ္ဆမာနံ = နောက်နောက်၌ ဖြစ်ကုန်သော
-ကြိယာဗျာကတာနံ ဓမ္မာနံ = ကြိယာ အဗျာကတာ ဖြစ်ကုန်သော တရားတို့အား
-အာသေဝနပစ္စယေန = အဖန်တလဲလဲ ထုံအပ်သည်ဖြစ်သည့် အာသေဝနပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုတတ်သည်ဖြစ်၏။

ရှေးရှေးလိမ်းကျံအပ် ထုံအပ်သော အရက်၊ နံသာ၊ အစရှိသည်တို့၏ အနံသည် နောက်နောက် ထုံအပ်သော အရက် နံသာ အစရှိသည်တို့အား အတိုင်းထက်အလွန် အခိုး အနံ့ထွက်စေခြင်းငှာ ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ ရှေးရှေး၌ဖြစ်သော ပထမဇော အစရှိသည်တို့၏ နောက်နောက်ရှိသော ဒုတိယဇော အစရှိသည်တို့အား အဆင့်ဆင့်တိုးပွားအားရှိစေသဖြင့် အဖန်တလဲလဲ မှီဝဲထုံတတ်သော အဖြစ်ဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းလက္ခဏာရှီသော အာသေဝနပစ္စည်း။

၁၃။ ကမ္မပစ္စယောတိ

ကုသလာကုသလံ ကမ္မံ ဝိပါကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။
စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ ကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။

-ကမ္မပစ္စယောတိ = ကမ္မပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-ကုသလာကုသလံ = ကုသိုလ် အကုသိုလ်ဖြစ်သော
-ကမ္မံ = နာနာက္ခဏိက စေတနာ ကံသည်
-ဝိပါကာနံ = အကျိုးဝိပါတ် ဖြစ်ကုန်သော
-ခန္ဓာနံ = နာမက္ခန္ဓာ တို့အား၎င်း
-ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ = ကမ္မဇရုပ်တို့အား၎င်း
-ကမ္မပစ္စယေန = မျိုးစေ့သဘာ၀ ကမ္မပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-စေတနာ = စိတ် ၈၉ပါး ၌ရှိသော စေတနာ ၈၉ပါး သည်
-သမ္ပယုတ္တကာနံ = ယှဉ်ဖက်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စိတ် စေတသိတ် တရားတို့အား
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထိုစေတနာကြောင့် ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်၊ ပဋိသန္ဓေကမ္မဇ ရုပ်တို့အား၎င်း
-ကမ္မပစ္စယေန = မျိုးစေ့သဘာ၀ ကမ္မပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

သရက်၊ မာလကာ၊ တမာ၊ ခွေးတောက်ပင် အစရှိသည်တို့၏ မျိုးစေ့သည် ထိုထို သရက် မာလကာ တမာ ဖွေးတောက်ပင် အစရှိသည်၏ ပေါက်ရောက်ကြောင်းဖြစ်သကဲ့သို့ ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ် အစရှိသောစေတနာတို့၏ အခုဘဝ သဟာဇာတဖြစ်သော ရုပ်နာမ်တရားတို့အားလည်းကောင်း နောက်နောက်သော ခဏ နောက်နောက်သော ဘဝတို့၌ ရလတ္တံ့သော ဝိပေါက်နာမက္ခန္ဓာ ကဋတ္တာရုပ်တို့အား လည်းကောင်း ဖြစ်ကြောင်းဖြစ်၍၊ ဝှာ ဖြစ်စေခြင်းငှာ ပြုပြင်တတ်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုခြင်း လက္ခဏာရှိသော ကမ္မပစ္စည်း။

၁၄။ ဝိပါကပစ္စယောတိ

ဝိပါကာစတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော အညမညံ ဝိပါကပစ္စယေန ပစ္စယော။

-ဝိပါကပစ္စယောတိ = ဝိပါကပစ္စည်း ဟူသည်ကား
-ဝိပါကာ = အကျိုးဝိပါတ်ဖြစ်ကုန်သော
-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-ခန္ဓာ = ပဝတ္တိ ပဋိသန္ဓေတို့သည်
-အရူပိနော (ခန္ဓာ)= နာမ်ဖြစ်ကုန်သော
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-ဝိပါကပစ္စယေန = အကျိုးဝိပါက ပစ္စယသတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

ချမ်းအေးခြင်းသဘောကိုဖြစ်စေဘိသကဲ့သို့ သာယာဖြေးညှင်း သိမ်မွေ့ခြင်းလက္ခဏာ၇ှိသောအကျိုးဝိပေါက် နာမက္ခန္ဒာ တို့၏ သာယာဖြေးညှင်း သိမ်မွေ့ခြင်းသဘော၇ှိသော သဟာဇာတ်ဝိပါက် ရုပ်နာမ်တရားတို့အား သိမ်မွေ့စွာဖြစ်စေခြင်း လက္ခဏာရှိသော ဝိပါကပစ္စည်း။

၁၅။ အာဟာရပစ္စယောတိ

ကဗဠီကာရော အာဟာရော ဣမဿ ကာယဿ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။
အရူပိနော အာဟာရာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။

-အာဟာရပစ္စယောတိ = အဟာရပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-ကဗဠီကာရော = အလုပ် အလွေ့ကို ပြုတတ်သကဲ့သို့သော
-အာဟာရော = အာဟာရသည်
-ဣမသ = ဤသို့ သဘောရှိသော
-ကာယသ = ရုပ်ရူပကာယအား
-အဟာရပစ္စယေန = ထောက်ပံခိုင်ခံစေခြင်း အာဟာရပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-အရူပိနော = နာမ်ဖြစ်စေသော
-အာဟာရာ = ဖသ၊ စေတနာ၊ ဝိဉာဏ်တည်းဟူသော နာမ်အာဟာရ (၃)ပါးတို့သည်
-သမ္ပယုတ္တကာနံ = ယှဉ်ဖက်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စိတ် စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထိုနာမ်အာဟာရ (၃)ပါးတို့ကြောင့် ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်၊ ပဋိသန္ဓေကမ္မဇရုပ် တို့အား၎င်း
-အဟာရပစ္စယေန = ထောက်ပံခိုင်ခံစေခြင်း အာဟာရပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

တိုင် အစရှိသည်သည် ထုပ်၊ လျောက်၊ ခြင်၊ ခံ၊ နံရံ၊ အမိုး စသည်တို့အား ထောက်ပံ့တည်တံ့စေခြင်းအားဖြင့် ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ဖဿ၊ စေတနာ၊ ဝိညာဏ်၊ ကဗဠီကာရအာဟာရဟု ဆိုအပ်သော အာဟာရတရားလေးပါးတို့၏ သဟဇာတ်ရုပ်နာမ်တို့အား ထောက်ပံ့ဆောင်ရွက်သောအားဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်း လက္ခဏာရှိသော အာဟာရပစ္စည်း။

၁၆။ ဣန္ဒြိယပစ္စယောတိ

စက္ခုန္ဒြိယံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။
သောတိန္ဒြိယံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဃာနိန္ဒြိယံ ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဇိဝှိန္ဒြိယံ ဇိဝှာဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။
ကာယိန္ဒြိယံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပဇီဝိတိန္ဒြိယံ ကဋတ္တာရူပါနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။
အရူပိနော ဣန္ဒြိယာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။

-ဣန္ဒြိယပစ္စယောတိ = ဣန္ဒြိယပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-စက္ခုန္ဒြိယံ = စက္ခုနြေ္ဒ ပသာဒရုပ် မျက်စိအကြည်သည်
-စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ် စက္ခုဝိညာဏ ဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို စက္ခုဝိညာဏ ဓါတ်နှင့် ယှဉ်၍ဖြစ်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-ဣန္ဒြိယပစ္စယေန = အစိုးရသော ဣန္ဒြိယပစ္စည်ယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-သောတိန္ဒြိယံ = သောတိနြေ္ဒ ပသာဒရုပ် နားအကြည်သည်
-သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြားသိစိတ် သောတဝိညာဏ ဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ကြားသိစိတ်နှင့် ယှဉ်၍ဖြစ်သော
-ဓမ္မာနံ = စိတ် စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-ဣန္ဒြိယပစ္စယေန = အစိုးရသော ဣန္ဒြိယပစ္စည်ယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဃာနိန္ဒြိယံ = ဃာနိနြေ္ဒ ပသာဒရုပ် နှာခေါင်းအကြည်သည်
-ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံသိစိတ် ဃာနဝိညာဏ ဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို နံသိစိတ်နှင့် ယှဉ်၍ဖြစ်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-ဣန္ဒြိယပစ္စယေန = အစိုးရသော ဣန္ဒြိယပစ္စည်ယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဇိဝှိန္ဒြိယံ = ဇိဝိနြေ္ဒ ပသာဒရုပ် လျာအကြည်သည်
-ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက်သိစိတ် ဇိဝှာဝိညာဏ ဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဇိဝှာဝိဉာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်၍ဖြစ်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-ဣန္ဒြိယပစ္စယေန = အစိုးရသော ဣန္ဒြိယပစ္စည်ယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ကာယိန္ဒြိယံ = ကာယိနြေ္ဒ ပသာဒရုပ် ကိုယ်အကြည်သည်
-ကာယဝိညာဏဓာတုယာ = ထိသိစိတ် ကာယဝိဉာဏ ဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုကာယဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်၍ဖြစ်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-ဣန္ဒြိယပစ္စယေန = အစိုးရသော ဣန္ဒြိယပစ္စည်ယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ရူပဇီဝိတိန္ဒြိယံ = ရုပ်ဇိဝိတိနြေ္ဒသည်
-ကဋတ္တာ ရူပါနံ = ကမ္မဇရုပ်တို့အား
-ဣန္ဒြိယပစ္စယေန = အစိုးရသော ဣန္ဒြိယပစ္စည်ယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-အရူပိနော = နာမ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဣန္ဒြိယာ = နာမ်ဇိဝိတ၊ စိတ်၊ ဝေဒနာ၊ သဒ္ဓါ၊ ဝီရိယ၊ သတိ၊ ဧကဂ္ဂတာ၊ ပညာဟုဆိုအပ်သော ဣနြေ္ဒတို့သည်
-သမ္ပယုတ္တကာနံ = ယှဉ်၍ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထို ဣနြေ္ဒတို့ကြောင့်ဖြစ်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်၊ ပဋိသန္ဓေကမ္မဇရုပ်တို့အား၎င်း
-ဣန္ဒြိယပစ္စယေန = အစိုးရသော ဣန္ဒြိယပစ္စည်ယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

မြို့ပြကျေးရွာ သီးသန့်ပေး၍ မွေးကျွေးခန့်ထား မူးမတ်များတို့သည် အချင်းချင်းအစိုးရခြင်း သတ္တိကို မဖြစ်မူ၍ မိမိပိုင်ရာ အာဏာအတွင်း လူခပင်းကို နှိမ်နင်းလွမ်းမိုး အစိုးရခြင်းဖြင့် ကိုးစားအားပြုရာဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ နာမက္ခန္ဓာ လေးပါးတို့၏ သဟဇာတ်ဖြစ်သော ရုပ်နာမ်တရားတို့အား တကွဖြစ်၍ အစိုးရခြင်း၊ စက္ခုအစရှိသော ဝတ္ထုခြောက်ပါးတို့၏ စက္ခုဝိညာဏ် အစရှိသော သတ္တဝိညာဏဓာတ်တို့အား ထိုက်လျောက်သည့်အားလျော်စွာ ရှေ့၌တည်၍အစိုးရခြင်း ရုပ်ဇီဝိတိန္ဒြေ၏ ကလာပ်တူ ကမ္မဇရုပ်တို့အား တစ်ကွဖြစ်၍ အစဉ်စောင့်ရှောက်သောအားဖြင့် အစိုးရခြင်း ဤသို့ဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသော အစိုးရခြင်းဖြင့်ကျေးဇူးပြုခြင်းလက္ခဏာရှိသော ဣန္ဒြိယပစ္စည်း။

၁၇။ ဈာနပစ္စယောတိ

ဈာနင်္ဂါနိ ဈာနသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။

-ဈာနပစ္စယောတိ = ဈာနပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-ဈာနင်္ဂါနိ = ဒွေ ပဉ္စဝိဉာဏ် တစ်ဆယ် ကြဉ်သော စိတ် တစ်ခုယုတ် ရှစ်ဆယ်တို့၌ရှိသော ဝိတတ်၊ ဝိစာရ၊ ပီတိ၊ ဝေဒနာ၊ ဧကဂ္ဂတာ တည်းဟူသော ဈာန်အင်္ဂါ (၅)ပါးတို့သည်
-ဈာနသမ္ပယုတ္တာကာနံ = ဈာန်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထို ဈာန်ကြောင့်ဖြစ်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်၊ ပဋိသန္ဓေ ကမ္မဇရုပ်တို့အား၎င်း
-ဈာနပစ္စယေန = ကပ်၍ရှုတတ်သော ဈာနပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

ကြီးလှခွန်အား စွမ်းပကားနှင့် တောင်ဖျားတောင်ပေါ် တက်မျှော်နိုင်သူသည် အားပါးနွဲ့လျ မစွမ်းကြ၍ အောက်ကနေသူလူအပေါင်းတို့အား အဝေးအနီး အကြီးအငယ်မဆို ထိုထိုအရပ်၍တည်သော အလိုရှိအပ်သောဝတ္ထုတို့ကို ထင်း၇ှားရှု့စေ သိစေခြင်းငှာ ပြောကြားခြင်းအားဖြင့်ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ ဝိတက် ဝိစာရ အစရှိသော ဈာနင်တရားငါးပါးတို့၏ သဟာ ဇာတ်ရုပ်နာမ်တို့အား ထိုထိုသောအာရုံ ဝတ္ထု အမှုကြီးငယ် တို့၌ ပျော်ပိုက် ကျက်စားနိုင်စေခြင်းငှာကျေးဇူးပြုခြင်းဟု ဆိုအပ်သော ဈာနပစ္စည်း။

၁၈။ မဂ္ဂပစ္စယောတိ

မဂ္ဂင်္ဂါနိ မဂ္ဂသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော။

-မဂ္ဂပစယောတိ = မဂ္ဂပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-မဂ္ဂင်္ဂါနိ = သဟိတ်စိတ်၌ရှိသော ပညာ၊ ဝိတက်၊ သမ္မာဝါစာ၊ သမ္မာကမ္မ န္တ၊ သမာအာဇိဝ၊ ဝီရိယ၊ သတိ၊ ဧကဂ္ဂတာ၊ သမာဒိဋ္ဌိ ဟုဆိုအပ်သော မဂ္ဂင်တရား (၉)ပါး တို့သည်
-မဂ္ဂသမ္ပယုတ္တကာနံ = မဂ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ = ထို မဂ္ဂင်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ်၊ ပဋိသန္ဓေ ကမ္မဇရုပ်တို့အား၎င်း
-မဂ္ဂပစ္စယေန = ဘဝတစ်ခုမှ တစ်ခုသို့ ဆောင်ပို့ထွက်မြောက်ကြောင်း မဂ္ဂပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

သားရဲရှိရာ ဤမှာဖက်မှ သားရဲကင်းရာ ဟိုမှာဖက်သို့ ပို့ဆောင်တတ်သော ကုတို့သူကြီး ပညာရှိသည် ကုတို့စီးသူလူအပေါင်းအား သားရဲဘေးဒဏ် ရမ္မက်ကင်းရာ
ဟိုမှာဖက်သို့ ရောက်စေကြောင်းဖြစ်သကဲ့သို့ ၊ ကုသိုလ် ဝိပါက် ကရိယာ မဂ္ဂင်တရားရှစ်ပါးတို့၏ သဟဇာတ်ရုပ်နာမ်တရား တို့အား မဲညစ်သော သာဝဇ္ဇအကုသိုလ်အဖြစ်မှ ဖြူစင်သော အနဝဇ္ဇအဖို့သို့ ရောက်ကြောင်းအားဖြင့်ကျေးဇူးပြုခြင်း၊ သားရဲကင်းရာ ဤမှာဖက်မှ သားရဲရှိရာ ဟိုမှာဖက်သို့ ပို့ဆောင်တတ်သော ကုတို့သူကြီး သူစဉ်းလဲသည် ကုတို့စီးသူလူအပေါင်းအား သားရဲရှိရာဤမှာဖက်သို့ ရောက်မှားစေကြောင်းဖြစ်သကဲ့သို့ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာသတိ အစရှိသောအကုသိုလ် မဂ္ဂင်တရားလေးပါးတို့၏ သဟဇာတ်ရုပ်နာမ်တရားတို့အား ဖြူစင်သော အနဝဇ္ဇမှ မည်းညစ်သောသာဝိဇ္ဇ အကုသိုလ်ဓမ္မ သို့ရောက်စေကြောင်း ကျေးဇူးပြုခြင်းဟုဆိုအပ်သော မဂ္ဂပစ္စည်း။

၁၉။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယောတိ

စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော အညမညံ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။

-သမ္ပယုတ္တပစ္စယောတိ = သမ္ပယုတ္တပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-ခန္ဓာ = ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ၀ိညာက္ခန္ဓာ တို့သည်
-အရူပိနော (ခန္ဓာ)= နာမ်ဖြစ်ကုန်သော
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန = ယှဉ်ခြင်း သမ္ပယုတ္တပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

နို့ရည် ထောပတ် ပျား သကာ ဟူသော စတုမဓူအရသာသည် အချင်းချင်း နှီးနှောသင့်လျော် အစပ်တော်သကဲ့သို့ ဝေဒနာစသော နာမက္ခန္ဒာတို့၏ သမ္ပယုတ်ဖြစ်သော နာမက္ခန္ဒာတို့အား ဧကုပ္ပာဒဧကနိရောဓစသော လက္ခဏာ အာရုံညွတ်ခြင်း နမနသဘော နှီးနှောပေါင်းယှဉ်သောအားဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းဟုဆိုအပ်သော သမ္ပယုတ္တပစ္စည်း။

၂၀။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယောတိ

ရူပိနော ဓမ္မာ အရူပီနံ ဓမ္မာနံ ဝိပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။
အရူပိနော ဓမ္မာ ရူပီနံ ဓမ္မာနံ ဝိပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။

-ဝိပ္ပယုတပစ္စယောတိ =
-ရူပိနော = ရုပ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = ဝတ္တုရုပ် ၆ ပါးတို့သည်
-အရူပီနံ = နာမ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = နောက်နောက်၌ဖြစ်သော အရူပဝိပါတ် ၄-ခုကြဉ်သော စိတ် ၈၅ ပါး၊ ပဉ္စဝေါကာရ ပဋိသန္ဓေ နာမက္ခန္ဓာတို့အား
-ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန = မယှဉ်ခြင်း ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။
-အရူူပိနော = နာမ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = အတူတကွဖြစ်သော ပဉ္စဝေါကာရ ပဋိသန္ဓေ နာမက္ခန္ဓာ၊ ပဉ္စဝေါကာရဘုံ၌ ဖြစ်ခိုက် အရူပဝိပါတ်စိတ် ၄-ခုကြဉ်သော ပထမဘဝင် အစရှိသော နောက်နောက်၌ဖြစ်သည့်စိတ် ၈၅-ပါး နာမက္ခန္ဓာတို့သည်
-ရူပီနံ =ရုပ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = တကွဖြစ်ကြသည့် စိတ္တဇရုပ်၊ ပဋိသန္ဓေ ကမ္မဇရုပ်၊ ရှေ့စိတ္တက္ခဏာ တစ်ချက်နှင့် အတူ ဥပါဒ်ပြိုင်သော ဧကဇာကာယ၊ ဒိဇကာယ၊ တိဇကာယ၊ စတုဇကာယ တို့အား
-ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန = မယှဉ်ခြင်း ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

အစပ် အဖန် အငံ အခါး စသည်ပြားသော အရသာသည် အချင်းချင်းရောနှောပေါင်းထားဖြစ်လေငြားသော်လည်း တပါးသည် တစ်ပါးနှင့် နှီးနှောသင့်လျော် စပ်မတော်သကဲ့သို့ ရူပက္ခန္ဓာ၊ နာမက္ခန္ဓာ တရားတို့၏ အတူတကွ ကြောင်းအကျိုးဖြစ်သော်လည်းကောင်း ရှေးနောက်မဝေး အကြောင်းအကျိုးဖြစ်ကြသော်လည်းကောင်း ရုပ်၏သဘော နာမ်၏သဘော မနှောမယှက် သက်သက်သော အကြောင်းအကျိုးဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုခြင်းဟုဆိုအပ်သော ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စည်း။

၂၁။ အတ္ထိပစ္စယောတိ

စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော အညမညံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
စတ္တာရော မဟာဘူတာ အညမညံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဩက္ကန္တိက္ခဏေ နာမရူပံ အညမညံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပါနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပါနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။

စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
သောတာယတနံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဃာနာယတနံ ဃာနဝိညာဏ ဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဇိဝှါယတနံ ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပါယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
သဒ္ဒါယတနံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဂန္ဓာယတနံ ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ရသာယတနံ ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပါယတနံ သဒ္ဒါယတနံ ဂန္ဓာယတနံ ရသာယတနံ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ မနောဓာတုယာ တံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။
ယံ ရူပံ နိဿာယ မနောဓာတု စ မနောဝိညာဏဓာတု စ ဝတ္တန္တိ၊ တံ ရူပံ မနောဓာတုယာ စ မနောဝိညာဏ ဓာတုယာ စ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။

-အတ္ထိပစ္စယောတိ = အတ္တိပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-ခန္ဓာ = ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝိညာက္ခန္ဓာ တို့သည်
-အရူပိနော (ခန္ဓာ)= နာမ်တရားဖြစ်ကုန်သော
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-မဟာဘူတာ = မဟာဘုတ်ရုပ် လေးပါးတို့သည်
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-သြက္ကနိ ္တက္ခဏေ = ပဉ္စဝေါကာရ ပဋိသန္ဓေ ခဏ၌
-နာမရူပံ = ပဋိသန္ဓေနာမ်ခန္ဓာနှင့် ဟာဒယဝတ္တုရုပ်သည်
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-စိတ္တစေတသိကာ = စိတ်စေတသိတ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = နာမခန္ဓာတရား လေးပါးတို့သည်
-စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ = စိတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ် ပဋိသန္ဓေကမ္မဇရုပ်တို့အား
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-မဟာဘူတာ = ပထဝီ၊ တေဇော၊ အာပေါ၊ ဝါယောဟုဆိုအပ်သော မဟာဘုတ်ရုပ် လေးပါးတို့သည်
-ဥပါဒါရူပါနံ = ဥပါဒါရုပ်တို့အား
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-စက္ခာယတနံ = စက္ခု ပသာဒရုပ် မျက်စိ အကြည်သည်
-စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ် စက္ခုဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို စက္ခုဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-သောတာယတနံ = သောတ ပသာဒရုပ် နား အကြည်သည်
-သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြား သိစိတ် သောတဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို သောတဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဃာနာယတနံ = ဃာန ပသာဒရုပ် နှာခေါင်း အကြည်သည်
-ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံ သိစိတ် ဃာနဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဃာနဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဇိဝှါယတနံ = ဇိဝှာ ပသာဒရုပ် လျာ အကြည်သည်
-ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက် သိစိတ် ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ကာယာယတနံ = ကာယ ပသာဒရုပ် ကိုယ် အကြည်သည်
-ကာယဝိညာဏဓာတုယာ = ထိ သိစိတ် ကာယဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ကာယဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ရူပါယတနံ = ရူပါရုံ အဆင်းဓါတ်သည်
-စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ် စက္ခုဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို စက္ခုဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-သဒ္ဒါယတနံ = သဒ္ဒါရုံ အသံရုပ်ဓါတ်သည်
-သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြား သိစိတ် သောတဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို သောတဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဂန္ဓာယတနံ = ဂန္ဓာရုံ အနံရုပ်ဓါတ်သည်
-ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံ သိစိတ် ဃာနဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဃာနဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ရသာယတနံ = ရသာရုံ အရသာဓါတ်သည်
-ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက် သိစိတ် ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဖောဋ္ဌာဗ္ဗာယတနံ = ဖောဋ္ဌာဗ္ဗာရုံ အတွေ့ရုပ်ဓါတ်သည်
-ကာယဝိညာဏဓာတုယာ = ထိ သိစိတ် ကာယဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ကာယဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ရူပါယတနံ = အဆင်းသည်၎င်း
-သဒ္ဒါယတနံ = အသံသည်၎င်း
-ဂန္ဓာယတနံ = အနံ့သည်၎င်း
-ရသာယတနံ = အရသာသည်၎င်း
-ဖောဋ္ဌာဗ္ဗာယတနံ = အတွေ့သည်၎င်း
-မနောဓာတုယာ = အနောဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ယံ ရူပံ = အကြင်ဟာဒယ ဝတ္တုရုပ်ကို
-နိသာယ = အမှီပြု၍
-မနောဓာတု စ = မနောဓါတ်သည်၎င်း
-မနောဝိညာဏဓာတု စ = မနောဝိညာဏဓါတ်သည်၎င်း
-ဝတ်တနိတ၊ = ဖွစျကုနျ၏
-တံ ရူပံ = ထိုဟာဒယဝတ္တုရုပ်သည်
-မနောဓာတုယာ စ = မနောဓါတ်အား၎င်း
-မနောဝိညာဏဓာတုယာ စ = မနောဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အတ္ထိပစ္စယေန = ထင်ရှားရှိသည်၏ အဖြစ် အတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

မြေကြီး မြင်းမိုရ် အစရှိသည့် ခပ်သိမ်း စိမ်းရှင် မြက်သစ်ပင်အပေါင်းတို့အား မိမိထင်ရှားရှိသောအားဖြင့် ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ ဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသော နာမက္ခန္ဒာလေးပါး မဟာဘုတ်လေးပါး အာရုံခြောက်ပါး ရုပ်ဝတ္ထုခြောက်ပါး ပဉ္စဝေါကာရနာမက္ခန္ဓာ၊ ဖဿ စေတနာ ဝိညာဏ ကဗဠီကာရအာဟာရ ရုပ်ဇီဝိတိန္ဒြေ အစရှိသော ပစ္စည်းတရားတို့၏ မိမိနှင့်ဆိုင်ရာ ပစ္စယုပ္ပန်တရားတို့အား တကွနက်ဖြစ်၍ ထင်ရှားရှိခြင်း၊ ထောက်ပံ့စေနိုင်သောအားဖြင့် တကွထင်ရှားရှိခြင်း အစိုးရဟောအားဖြင့် တကွထင်ရှားရှိခြင်း သတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းဟုဆိုအပ်သော အတ္ထိိပစ္စည်း။

၂၂။ နတ္တိပစ္စယောတိ^[

သမနန္တရနိရုဒ္ဓါ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ ပဋုပ္ပန္နာနံ စိတ္တစေတသိကာနံ ဓမ္မာနံ နတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။

-နတ္ထိပစ္စယောတိ = နတ္ထိပစ္စည်း ဟူသည်ကား
-သမနန ္တရနိရုဒ္ဓါ = မိမိ အခြားမဲ့၌ ကောင်းစွာချုပ်ကုန်ပြီးသော
-စိတ္တစေတသိကာ = စိတ် စေတသိတ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = ရဟန္တာတို့၏ စုတိကြဉ်သော နာမက္ခန္ဓာတရားတို့သည်
-ပဋုပ္ပန္နာနံ = နောက်ဆက်တဖန်ဖြစ်ကုန်သော
-စိတ္တစေတသိကာနံ = စိတ်စေတသိတ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = ရဟန္တာတို့၏ စုတိစိတ်နှင့်တကွ နာမက္ခန္ဓာတရားတို့အား
-နတ္ထိပစ္စယေန = မရှိသော နတ္တိပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

နေရောင်၏ ဝင်ပျောက်ခြင်းသည် လရောင်ထွန်းတောက်ခြင်းငှာကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ ရှေးရှေးသောစိတ်တို့၏ မိမိတို့ထင်ရှားမရှိ ချုပ်ပျောက်ခြင်းဖြင့် နောက်နောက်သောစိတ်တို့အား ဖြစ်ခွင့်ပေး၍ ကျေးဇူးပြုခြင်းဟုဆိုအပ်သော နတ္ထိပစ္စည်း။

၂၃။ ဝိဂတပစ္စယောတိ

သမနန္တရဝိဂတာ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ ပဋုပ္ပန္နာနံ စိတ္တစေတသိကာနံ ဓမ္မာနံ ဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။

-၀ိဂတပစ္စယောတိ = ၀ိဂတပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-သမနန ္တရဝိဂတာ = မိမိ အခြားမဲ့၌ ကောင်းစွာကင်းကုန်ပြီးသော
-စိတ္တစေတသိကာ = စိတ် စေတသိတ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = ရဟန္တာတို့၏ စုတိကြဉ်သော နာမက္ခန္ဓာတရားတို့သည်
-ပဋုပ္ပန္နာနံ = နောက်ဆက်တဖန်ဖြစ်ကုန်သော
-စိတ္တစေတသိကာနံ = စိတ်စေတသိတ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = ရဟန္တာတို့၏ စုတိစိတ်နှင့်တကွ နာမက္ခန္ဓာတရားတို့အား
-၀ိဂတပစ္စယေန = ကင်းချုပ်သည်၏ အဖြစ် ၀ိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

ညဉ့်၏ ကင်းကုန်ခြင်းသည် နေအာရုံတက်ခြင်းငှာကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ ရှေးရှေးသောစိတ်တို့၏ မိမိတို့ချုပ်ပျောက်ကင်းကုန်ခြင်းဖြင့် နောက်နောက်သောစိတ်တို့အား ဖြစ်ခွင့်ပေး၍ ကျေးဇူးပြုခြင်းဟု ဆိုအပ်သော ဝိဂတပစ္စည်း။

၂၄။ အဝိဂတပစ္စယောတိ

စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော အညမညံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
စတ္တာရော မဟာဘူတာ အညမညံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဩက္ကန္တိက္ခဏေ နာမရူပံ အညမညံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပါနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပါနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။

စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
သောတာယတနံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဃာနာယတနံ ဃာနဝိညာဏ ဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဇိဝှါယတနံ ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပါယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
သဒ္ဒါယတနံ သောတဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဂန္ဓာယတနံ ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ရသာယတနံ ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပါယတနံ သဒ္ဒါယတနံ ဂန္ဓာယတနံ ရသာယတနံ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ မနောဓာတုယာ တံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။
ယံ ရူပံ နိဿာယ မနောဓာတု စ မနောဝိညာဏဓာတု စ ဝတ္တန္တိ၊ တံ ရူပံ မနောဓာတုယာ စ မနောဝိညာဏ ဓာတုယာ စ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အဝိဂတပစ္စယေန ပစ္စယော။

-အဝိဂတပစ္စယောတိ = အဝိဂတပစ္စည်း ဟူသည်ကား

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-ခန္ဓာ = ဝေဒနာက္ခန္ဓာ၊ သညာက္ခန္ဓာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝိညာက္ခန္ဓာ တို့သည်
-အရူပိနော (ခန္ဓာ)= နာမ်တရားဖြစ်ကုန်သော
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-စတ္တာရော = လေးပါးကုန်သော
-မဟာဘူတာ = မဟာဘုတ်ရုပ် လေးပါးတို့သည်
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-သြက္ကနိ ္တက္ခဏေ = ပဉ္စဝေါကာရ ပဋိသန္ဓေ ခဏ၌
-နာမရူပံ = ပဋိသန္ဓေနာမ်ခန္ဓာနှင့် ဟာဒယဝတ္တုရုပ်သည်
-အညမညံ = အချင်းချင်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-စိတ္တစေတသိကာ = စိတ်စေတသိတ်ဖြစ်ကုန်သော
-ဓမ္မာ = နာမခန္ဓာတရား လေးပါးတို့သည်
-စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ = စိတ်ကြောင့်ဖြစ်ကုန်သော
-ရူပါနံ = စိတ္တဇရုပ် ပဋိသန္ဓေကမ္မဇရုပ်တို့အား
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-မဟာဘူတာ = ပထဝီ၊ တေဇော၊ အာပေါ၊ ဝါယောဟုဆိုအပ်သော မဟာဘုတ်ရုပ် လေးပါးတို့သည်
-ဥပါဒါရူပါနံ = ဥပါဒါရုပ်တို့အား
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-စက္ခာယတနံ = စက္ခု ပသာဒရုပ် မျက်စိ အကြည်သည်
-စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ် စက္ခုဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို စက္ခုဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-သောတာယတနံ = သောတ ပသာဒရုပ် နား အကြည်သည်
-သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြား သိစိတ် သောတဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို သောတဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဃာနာယတနံ = ဃာန ပသာဒရုပ် နှာခေါင်း အကြည်သည်
-ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံ သိစိတ် ဃာနဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဃာနဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဇိဝှါယတနံ = ဇိဝှာ ပသာဒရုပ် လျာ အကြည်သည်
-ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက် သိစိတ် ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ကာယာယတနံ = ကာယ ပသာဒရုပ် ကိုယ် အကြည်သည်
-ကာယဝိညာဏဓာတုယာ = ထိ သိစိတ် ကာယဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ကာယဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ရူပါယတနံ = ရူပါရုံ အဆင်းဓါတ်သည်
-စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ = မြင်သိစိတ် စက္ခုဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို စက္ခုဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-သဒ္ဒါယတနံ = သဒ္ဒါရုံ အသံရုပ်ဓါတ်သည်
-သောတဝိညာဏဓာတုယာ = ကြား သိစိတ် သောတဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို သောတဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဂန္ဓာယတနံ = ဂန္ဓာရုံ အနံရုပ်ဓါတ်သည်
-ဃာနဝိညာဏဓာတုယာ = နံ သိစိတ် ဃာနဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဃာနဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ရသာယတနံ = ရသာရုံ အရသာဓါတ်သည်
-ဇိဝှါဝိညာဏဓာတုယာ = လျက် သိစိတ် ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ဇိဝှာဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ဖောဋ္ဌာဗ္ဗာယတနံ = ဖောဋ္ဌာဗ္ဗာရုံ အတွေ့ရုပ်ဓါတ်သည်
-ကာယဝိညာဏဓာတုယာ = ထိ သိစိတ် ကာယဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထို ကာယဝိညာဏဓါတ် နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ရူပါယတနံ = အဆင်းသည်၎င်း
-သဒ္ဒါယတနံ = အသံသည်၎င်း
-ဂန္ဓာယတနံ = အနံ့သည်၎င်း
-ရသာယတနံ = အရသာသည်၎င်း
-ဖောဋ္ဌာဗ္ဗာယတနံ = အတွေ့သည်၎င်း
-မနောဓာတုယာ = မနောဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။= ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

-ယံ ရူပံ = အကြင်ဟာဒယ ဝတ္တုရုပ်ကို
-နိသာယ = အမှီပြု၍
-မနောဓာတု စ = မနောဓါတ်သည်၎င်း
-မနောဝိညာဏဓာတု စ = မနောဝိညာဏဓါတ်သည်၎င်း
-ဝတ်တနိတ၊ = ဖွစျကုနျ၏
-တံ ရူပံ = ထိုဟာဒယဝတ္တုရုပ်သည်
-မနောဓာတုယာ စ = မနောဓါတ်အား၎င်း
-မနောဝိညာဏဓာတုယာ စ = မနောဝိညာဏဓါတ်အား၎င်း
-တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ = ထိုမနောဝိညာဏဓါတ်နှင့် ယှဉ်ကုန်သော
-ဓမ္မာနံ = စေတသိတ်တရားတို့အား၎င်း
-အဝိဂတပစ္စယေန = မကင်းသည်၏ အဖြစ် ထင်ရှားရှိနေခြင်း အဝိဂတပစ္စယ သတ္တိဖြင့်
-ပစ္စယော။ = ကျေးဇူးပြုသည် ဖြစ်၏။

မဟာသမုဒ္ဒရာသည် တိမိရ တိပိင်္ဂလ မဟာတိမိရ စသော ငါးကြီးတို့အား မိမိနှင့်မကင်းစကောင်းသောအားဖြင့် ကျေးဇူးပြုသကဲ့သို့ ဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသော နာမက္ခန္ဓာ အစရှိသည်တို့၏ မိမိတို့ဆိုင်ရာ ပစ္စယုပ္ပန်တရားတို့အား ထင်ရှားတည်ရှိခြင်း မကင်းခြင်း ဖြင့် ကျေးဇူးပြုခြင်းဟုဆိုအပ်သော အဝိဂတပစ္စည်း။

ပစ္စယေနိဒ္ဒေသော နိဋ္ဌိတော။

(ပဋ္ဌာန်း ၂၄-ပစ္စည်း အကျယ်ပြီး၏။)

ဟေတုပစ္စယော = ဟိတ်ခြောက်ပါးဖြစ်၍ ပစ္စယုပ္ပန်တရားတို့အား အမြစ်သဖွယ် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ရေသောက်မြစ်လျှင်၊ ယင်းသစ်ပင်ကို၊ စည်ပင်စေမှု၊ ကျေးဇူးပြု၊ ဟေတုပစ္စည်းခေါ်)

အာရမ္မဏပစ္စယော = အာရုံခြောက်ပါးဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(တောင်ဝှေးကြိုးတန်း၊ သူမစွမ်းကို၊ မပန်းစေရစေ၊ ထိုင်ထစေမှု၊ ကျေးဇူးပြုပြန်၊ အာရမ္မဏခေါ်)

အဓိပတ္တိပစ္စယော = အကြီးအမှူးဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(စကြာမင်းရှင်၊ အုပ်စိုးသွင်သို့၊ ပြိုင်ရှင်မရှိ၊ စိုးအုပ်ဘိ၊ အဓိပတိခေါ်)

အနန္တရပစ္စယော = အခြားမဲ့ (တဆက်တည်း အကြားမရှိ) ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(စကြာမင်းဖျား၊ နတ်ရွာလားသော်၊ သားကြီးနန်းရ၊ ဖြစ်ရပမာ၊ ခြားရာမရှိ၊ ကျေးဇူးရှိ)

သမနန္တရပစ္စယော = ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ (တဆက်တည်း အကြားမရှိ) ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(စကြာမင်းဖျား၊ တောထွက်သွားသော်၊ သားကြီးနန်းရ၊ ဖြစ်ရပမာ၊ ခြားရာမရှိ၊ ကျေးဇူးရှိ)

သဟဇာတပစ္စယော = အတူတကွ ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း၊
(ဆီမီးတောက်သော်၊ အလင်းပေါ်သို့၊ ထို့တူတသီး၊ ပစ္စည်းပစ္စယုပ္ပန်၊ အတူဖြစ်ဟန်ကို)

အညမညပစ္စယော = အချင်းချင်းအပြန်လှန် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း၊
(သစ်သားသုံးခွ၊ ချင်းချင်းမသို့၊ အညမညံ၊ ပြန်လှန်သမှု၊ ကျေးဇူးပြု)

နိဿယပစ္စယော = မှီရာဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း၊
(သစ်ပင်တည်ရာ၊ မြေပမာလျှင်၊ မှီရာတည်မှု၊ ကျေးဇူးပြု)

ဥပနိဿယပစ္စယော = အားကြီးသော အကြောင်းဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(မိုးကြီးပမာ၊ သတ္တဝါတွေ၊ တည်နေနိုင်မှု၊ ကျေးဇူးပြု၊ ဥပနိဿယခေါ်)

ပုရေဇာတပစ္စယော = ရှေး၌ ဖြစ်နှင့်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ကမ္ဘာဦးက၊ နေနှင့်လသို့၊ ရှေ့ကဖြစ်လာ၊ နောက်ကဖြစ်လာသည့်၊ တရားစုစု၊ ကျေးဇူးပြု)

ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော = နောက်၌ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(လင်းတငယ်သော်၊ အစာမျှော်သို့၊ နောက်ပေါ်လာသည့်၊ ပစ္စည်းတရားစု၊ ကျေးဇူူးပြု)

အာသေဝနပစ္စယော = အဖန်တလဲလဲ မှီဝဲထုံအပ်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ရှေးရှေးထုံထား၊ နံ့သာလားသို့၊ ရှေ့ဖျားကျမ်းဂန်၊ လေ့လာသန်လပ်၊ နောက်ထပ်ကျမ်းဂန်၊ အမြင်သန်သည်၊ ဧကန်အာသေဝနသဘောတည်း။)

ကမ္မပစ္စယော = အကြောင်းကံဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(မျိုးစေ့အလား၊ ပမာထား၍၊ နှစ်ပါးသောကံ၊ အခြေခံကာ၊ ဝေဘန်သမှု၊ ကျေးဇူးပြု)

ဝိပါကပစ္စယော = အကျိုးဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ချမ်းရိပ်နားနေ၊ သွန်းလေပြေသို့၊ ကံနေအလား၊ အဖြစ်များမှု၊ ကျေးဇူးပြု)

အာဟာရပစ္စယော = ထောက်ပံ့ ခိုင်ခံစေတတ်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(အိမ်ကို ကျားကန်၊ ဖြစ်ရဟန်သို့၊ သဏ္ဍာန်တူစွ၊ ထောက်ပံ့မသည့်၊ အာဟာရဖြစ်မှု၊ ကျေးဇူးပြု။)

ဣန္ဒြိယပစ္စယော = အစိုးရသည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(မိမိဆိုင်ရာ၊ ကိစ္စမှာလျှင်၊ ကောင်းစွာစိုးရ၊ ဖြစ်ရစင်စစ်၊ ပဒေသရာဇ်၊ စိုးအုပ်လှစ်သို့)

ဈာနပစ္စယော = ကမ္မဋ္ဌာန်းအာရုံသို့ကပ်၍ စူးစူးစိုက်စိုက် ရှုတတ်သည်၏ အဖြစ်ဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(သစ်ပင်တောင်ငူ၊ တတ်သသူသည်၊ အောက်သူတို့အား၊ ကြည့်ပြောငြားသို့။)

မဂ္ဂပစ္စယော = သံသရာမှ ထွက်မြောက်ကြောင်းနည်းလမ်းဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ပမာကူသို့၊ ဆောင်ယူပို့သို့၊ ထို့တူနိဗ္ဗာန်၊ ရောက်ကြောင်းမှန်ပြု၊ ကျေးဇူးပြု။)

သမ္ပယုတ္တပစ္စယော = ယှဉ်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(စတုမဓူ၊ ရောသည့်တူပေ၊ စိတ်စေနှစ်ပါး၊ ခွဲခြားမရ၊ ယှဉ်ကြသမှု၊ ကျေးဇူးပြု။)

ဝိပယုတ္တပစ္စယော = မယှဉ်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ရသခြောက်ပါး၊ ရောစပ်ထားသို့၊ ခြားနားမတူ၊ ဖြစ်ဟန်မူသို့၊ ထို့တူမခြား၊ ကျေးဇူးပြု။)

အတ္ထိပစ္စယော = ထင်းရှားရှိဆဲဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(မြင့်မိုရ်မြေကြီး၊ ထောက်ပံ့နည်းသို့၊ ပစ္စည်းသတ္တိ၊ ကျေးဇူးရှိ၊ အတ္ထိပစ္စည်းခေါ်။)

နတ္ထိပစ္စယော = မရှိသည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ငြိမ်းသေလေပြီး၊ ဆီမီးတန္တု ကျေးဇူးပြုသို့၊ ထို့တူမှတ်ဘိ၊ မရှိသမှု၊ ကျေးဇူးပြု။)

ဝိဂတပစ္စယော = ကင်းမဲ့ချူပ်ပျောက်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(နေရောင်ပျောက်ကင်း၊ လရောင်လင်းသို့၊ ချုပ်ကင်းလေမှု၊ ကျေးဇူးပြု။)

အဝိဂတပစ္စယော = မကင်းသည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(သမုဒ္ဒရာ၊ ငါးပျော်ရာသို့၊ မကင်းသောအား၊ ယင်းတရားစု၊ ကျေးဇူးပြု။)

ဣတိ၊ ဤသို့။ စတုဝီသတိ ပစ္စယာ၊ နှစ်ဆယ့်လေးပစ္စည်းတို့သည်။ မဟာပကရဏေ၊ အနန္တနယ သမန္တ မဟာပဋ္ဌာန်းကျမ်းကြီး၌။ ဌိတာ၊ တည်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။